Stellenbosch Fietsry- Jaarverslag 2021

Ons is dankbaar dat 2021 ‘n beter jaar was as 2020 deurdat ons min of meer normaal kon voortgaan met ons bedrywighede, en weer weekliks kon vergader.

Ons fokus was deurentyd om die Munisipaliteit te oortuig om meer geld te begroot om die Fietsmeesterplan van 2015 uit te voer.

Die groot verandering in ons benadering in 2021 was dat ons tot die gevolgtrekking gekom het dat ons nie net veilige fietsry kan bevorder nie sonder om ook te dink aan voetgangers, rolstoelgebruikers, inderdaad aan alle kwesbare padgebruikers soos ook bejaardes, kinders, ouers met stootkarretjies en skaatsplankryers nie.

Ons het ook onderneem om verhoudings te bou met alle groepe wat kwesbares soos hierbo verteenwoordig.

Wat was ons hoogtepunte, mylpale, interessante gebeure?

Ons het ons gedrukte fietskaart van 2017 teen Desember opgedateer in elektroniese formaat na heelwat werk deur die jaar. Laai dit gerus af.

Op 2 Maart het Andrew Wheeldon van Bicycle Cities ons besoek en gehelp om ‘n paar Matiefietse te bekom vir ‘n projek in Khayalitsha.

Ons het weer gereeld deelgeneem aan die Munisipaliteit se Mobiliteitsforum, maar dit is ongelukkig sonder rede opgeskort na die laaste vergadering op 31 Maart. Navrae oor die hervatting van die forum is nie bevredigend beantwoord nie. Al wat ons weet, is dat dit gestaak is deur die Munisipale bestuurder.

In Augustus het ons ‘n lewendige inspuiting van energie en nuwe idees gekry van ‘n aantal jongmense en studente wat by ons aangesluit en gereeld met ons vergader het. Baie dankie vir julle bydraes!

Op 10 September het die afdeling Fasiliteitsbestuur van die Universiteit Stellenbosch hul NMT-planne aan ons verduideik en ‘n goeie gesprek is gevoer.

Op 11 September het Kirsten Wilkens, hoof van Open Streets in Kaapstad, ons kom bemoedig om beter verhoudings met besluitnemers te bou. Sy het ook ‘n draai saam met ons deur die dorp gaan ry en  “hot spots” of knelpunte soos gevaarlike oorgange en glybane besigtig.

Die STEM (Science, Technology, Engineering, Mathematics)-program is op 17 September in Kayamandi geloods. STEM gebruik die fiets om hierdie vakgebiede meer toeganklik vir leerders te maak.

Ons het deurlopend positiewe  vergaderings gehou met Roscoe Bergstedt van die Departement Infrastuktuurdienste, waartydens ons hom kon help om knelpunte en oplossings te identfiseer vir die NMT-netwerk.

Gedurende 2021 is Stellenbosch se NMT-beleid gewysig en die NMT-plan en Fietsplan saamgevoeg in ‘n nuwe dokument. On het daarop kommentaar gelewer en in breë trekke was ons kommentaar as volg:

  1. Dit is ‘n goeie dokument, maar ons het ons voorbehoude ook uitgespreek.
  2. Ons stem saam dat ons nie ‘n netwerk het nie, net geïsoleerde geriewe. Dus ‘n gefragmenteerde netwerk. Ons sien ook weinig tekens van ‘n uitgebreide afgesperde fietsbaannetwerk.
  3. Ons stem saam dat die vordering met die uitvoer van fietsgeriewe soos parkeergeriewe, stadig is.
  4. Ons stem saam dat fietsry en stap (aktiewe mobiliteit) op Stellenbosch nie veilig is nie.

Ons het begin skakel met nuwe raadslede na die Munisipale verkiesing op 1 November 2021. Dit was ons voorneme om verteenwoordigers van SF in wykskomitees te hê om NMT te bevorder.

Tussen 18 November en 9 Desember het ons ‘n reeks dinkskrums gehou en die volgende standpunte ontwikkel.

  1. Ons moet voortgaan met stemmingwerwery (“lobbying”) onder besluitnemers.
  2. Ons gaan probeer fondse soek om goedgekeurde Munisipale projekte te befonds.
  3. Ons sal voortgaan om die Matiefiets-projek van die US te bevorder.
  4. Ons steun fietsgeleenthede, soos die herinstel van Moonlight Mass.
  5. Ons sal NMT-ondersteuners in wykskomitees bystaan.
  6. Ons sal STEM bly ondersteun.
  7. ARK-projek: Andringa-, Reyneveld-, Kerkstrate moet vriendelik gemaak word vir kwesbares (voetgangers, rolstoele, fietse) en motorvoertuie sterk kalmeer en selfs beperk word. Dit is jammer dat Stellenbosch agterraak by Kaapstad wat gereelde straatsluitingsprojekte aanbied in samewerking met Open Streets.
  8. Ons fietskaart sal altyd bygewerk word.
  9. Ons moet ons verhoudings versterk met medebelangegroepe soos Changebility, STF, PPA, SBV, sake-ondernemings, ens.
  10. Ons sal voortgaan om alle aspekte van fietsveiligheid te bevorder.
  11. Ons is ten gunste van opnames om pendelfietsgetalle te bevorder.
  12. Die NMT-netwerk is gefragmenteer en meer moet gedoen word dit te verbeter, insluitend die bou van afgesperde fietsbane soos in die Fietsplan beskryf.
  13. Glybane is euwels: lewensgevaarlik vir kwesbares: voetgangers, rolstoele en fietse.
  14. In die middedorp: Verhuur parkeerplekke aan restourante/kafees; kalmeer verkeer.
  15. Algemeen: Laer spoedperke 20/30/40 kpu; verhewe kruisings; uitbrei van Woonerf-gebiede.
  16. Geverfde fietsbane bied geen beskerming aan fietsryers nie. Inteendeel, in belangrike verbindingstrate soos Merriman is dit lewensgevaarlik.
  17. Alledaagse fietsry (pendelry) bly onveilig op Stellenbosch en verhoed dat mense in groter getalle werk, winkels of skole toe of vir ontspanning ry.
  18. Die begroting vir die voltooiing van die Fietsmeesterplan moet dringend aandag kry en met SF bespreek word.

Op ‘n positiewe noot bly dit opmerklik dat baie meer motorbestuurders meer hoflik teenoor fietsryers optree veral by vierrigting-stopstrate.

Die toegewyde, alledaagse fietsryers op Stellenbosch sal bly fietsry, want dit is:  

Gouer, Groener, Gesonder, Goedkoper, Gemakliker, Geselliger, Geriefliker!

Let them spokes do the singin’…

Missie: To make Stellenbosch the most bicycle and pedestrian friendly place in South Africa.

Visie: Stellenbosch Fietsry/Cycling NPC is an initiative to encourage all healthy people in Stellenbosch and surrounds to cycle daily for mobility, exercise and fun in order to have a green, healthy and happy society.